روز جمعه ۲۲ ماه جولای ۲۰۰۵ براد گلدبرگ مدیر اجرایی بخش تولید و طراحی ویندوز در مقابل ۱۰۰۰۰ نفر از کارمندان مایکروسافت در آتلانتا اعلام کرد نسخه آزمایشی (بتا نگارش یک) سیستم عامل جدید ویندوز که با کد «لانگهورن» شناسایی میشد، در موعد پیش بینی شده، سوم آگوست، به تعدادی از برنامه نویسان و متخصصان تکنولوژی اطلاعات جهت ارزیابی و رفع ایرادات تکنیکی ارسال خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری موج – سجاد ولدی – بر پایه طرح موجود در ادامه ارزیابی و نظرخواهی، در زمانی که تاریخ آن تعیین نشده است، ویندوز بتا نگارش ۲ را بیش از نیم میلیون متخصص دیگر که با شبکه مایکروسافت همکاری دارند، دریافت خواهند کرد.
۵ روز پس از آن در ۲۷ جولای در اعلامیه دیگری نام لانگهورن به طور رسمی به «ویندوز ویستا» تغییر یافت. گرگ سولیوان Greg Sullivan یکی دیگر از مدیران اجرایی مایکروسافت علت انتخاب نام ویستا را همانطور که در تبلیغ آن آمده شفاف، مطمئن، متصل عنوان کرد؛ پیام اصلی ویندوز ویستا «رساندن روشنی و شفافیت به جهان» است (ویستا در فارسی با معانی دیدن منظره از فاصله دور، چشم انداز و دورنما تعریف میشود). در همان روز مایکروسافت سایت اختصاصی ویندوز ویستا را در اینترنت قرار داد www.microsoft.com/windowsvista و پیش بینی کرد ویندوز جدید در نیمه دوم سال ۲۰۰۶ یعنی پنج سال پس از ویندوز اکس پی در اختیار عموم قرار گیرد. قرار است جزئیات کامل ویندوز ویستا در یک گردهمایی در ماه سپتامبر اعلام شود.
در حال حاضر کمتر از نیمی از ویژگی‌های ویندوز در نسخه آزمایشی ویستا گنجانیده شده است و میدیا پلیر نرم‌افزار جنجالی پخش موزیک و ویدیو در آن قرار ندارد.
به گفته سولیوان طراحان و برنامه نویسان مایکروسافت در هنگام تولید ویندوز ویستا  سه  عامل مهم  را  در  نظر  داشتند:
ــ جلب اعتماد استفاده کنندگان به توانایی حفظ اطلاعات شخصی توسط ویندوز، افزایش امنیت در شبکه و اینترنت و سهولت در به کار گیری از سیستم عامل
ــ توجه به نیاز سازمانها و دفاتر تجاری در استفاده از اطلاعات
ــ ایجاد هماهنگی در نحوه ارتباط الکترونیکی مردم با وسایل و ابزار

ویندوز ویستا

دانلود و نصب ویندوز ویستا به سهولت انجام میگیرد. از مهمترین تغییرات در ویستا میتوان به برخورداری آن از ویژگی گرافیکی جدید به نام آولون Avalon و همچنین ارتقا مرورگر اینترنت اکسپلورر به نسخه ۷ اشاره کرد.
آولون با کد پیشین بخشی از ویندوز است که اکنون با نام جدید خود خط مشی ارائه ویندوز Windows Presentation Foundation شناسایی شده و شامل نحوه نمایش، دستیابی به کدهای برنامه نویسی و چگونگی ارتباط استفاده کننده با ویندوز در تشکیل و به وجود آوردن فایلهای تصویری، ویدیویی و متون نگارشی گوناگون میشود. آولون همچنین به برنامه نویسان کمک میکند تا رابطه دیجیتالی تجاری بین صاحبان کسب و کار با مشتری را طراحی کنند. آولون با به کارگیری تکنولوژی DirectX از حداکثر توانایی سخت افزارهای گرافیکی کامپیوترها مانند کارت ویدیو استفاده خواهد کرد.
در اولین نگاه شکل و تصویر آیکونها در دسک تاپ ویندوز ویستا به وضوح دیده میشوند، بزرگ و کوچک کردن اندازه آیکونها در کنترل استفاده کننده است و تمام فایلهای بایگانی شده مانند فایلهای فتوشاپ به صورت شکل و تصویری از فایل دیده میشوند.

از تغییرات عمده ویندوز ویستا سیستم جستجوی سریع آن است و مانند موتور جستجوی ام اس ان با نام MSN Desktop Search به چشم میآید. جستجوی سریع Quick Search در تمام برنامه‌ها قابل استفاده است و پنجره کوچک جستجو را همیشه در کنار نوار آدرس میتوان یافت. جستجوی سریع در پائین دکمه استارت هم دیده میشود و در صورتی که نام نرم‌افزاری در آن تایپ شود بلافاصله موتور جستجو فایل اجرایی برنامه را در لیست یافته‌های خود قرار میدهد.
بخش ویندوز اکسپلورر که مانند My Computer فایلها و فولدرهای موجود در سیستم را نشان میداد اکنون علاوه بر نشان دادن فولدرهای زرد رنگ نوع دیگری فولدر را هم در خود جای داده است. این فولدر جدید که به صورت مجازی تشکیل میشود میتواند بدون توجه به محل اصلی بایگانی فایلها آنها را با دسته بندی دیگری مانند عکس و نوشته، تاریخ و نویسنده موقتاً در یک فولدر مجازی قرار دهد.
به تعداد استفاده کنندگان از یک شبکه داخلی گروه جدیدی هم اضافه شده‌اند. در سیستمهای عامل قبلی در هنگام شروع ویندوز هر استفاده کننده میتوانست با تایپ اسم رمز خود به کار با کامپیوتر بپردازد. گروه میهمان هم میتوانستند با یک رمز مشترک از شبکه استفاده کنند و مدیر شبکه Administrator هم نظارت و کنترل کامل بر تمام کامپیوترهای واقع در مدار شبکه را داشت. گروه جدید در ویندوز ویستا استفاده کننده محدود Limited Account نام دارند. آنها مجاز به اضافه کردن پرینتر هستند، اما نمیتوانند نرم‌افزار جدید نصب کنند. انجام هر گونه تغییری در ساختمان و تنظیم نمایشگر اینترنت فقط با موافقت مدیر شبکه انجام میشود.
تغییر دیگر در سیستم فایر وال است. ویندوز اکس پی تنها میتوانست ترافیک و کدهای ورودی را کنترل کند، ویندوز ویستا علاوه بر ترافیک کدهای ورودی قادر است کدهای خروجی را نیز تحت نظر گرفته و با نظارت بر انتقال اطلاعات محیطی امن و ایمن در نمایشگر اکسپلورر به وجود آورد. از دیگر موارد امنیتی ویندوز ویستا همکاری با مرورگر اینترنت اکسپلورر در شناسایی سایتهای مظنون به جاسوسی با سیستم آنتی فیشینگ (دزدی اطلاعات شخصی مانند شماره کارتهای اعتباری و اسامی رمز) است.
ویندوز ویستا بسیار سریعتر از نسخه‌های دیگر عمل کرده و در حدود ۵۰ درصد بر سرعت آن افزوده شده است. ابزار دیگری که در ویندوز ویستا مشاهده میشود امکان عیب یابی در هنگام ایست ناگهانی سیستم و یافتن دلایل سبب توقف کامپیوتر و شناسایی منشاء ایراد در شبکه است. همچنین ویندوز ویستا در صورتی که هارد دیسک کامپیوتر را در مرحله‌‌ی از کار افتادگی تشخیص دهد به کاربر هشدار خواهد داد تا به کپی فایلهای حساس اقدام کند. مایکروسافت پیش بینی میکند صاحبان ویندوز ویستا با در دست داشتن چنین ابزاری در حدود ۵۲ درصد در هزینه‌های نگهداری سیستم صرفه جویی کنند.
از جمله بخشهای تغییر یافته دیگر Control Panel ویندوز ویستا است که در آن مرتب کردن تصاویر و فایل های ویدیویی دچار دگرگونی شده و بر خلاف نسخه‌های پیشین ویندوز حالا استفاده کننده میتواند کنترل بیشتری به پخش فایلهای صوتی ویدیویی و تصویری خود داشته باشد و به دسته بندی موضوعی آنها بپردازد.